JAK WYGLĄDA EDUKACJA W NIEMCZECH?

Mały chłopiec z flagą Niemiec uśmiecha się i pozuje do zdjęcia

JAK WYGLĄDA EDUKACJA W NIEMCZECH?

Niemcy słyną z jednego z najlepszych systemów edukacyjnych na świecie. Ich podejście do nauki i wychowania opiera się na wartościach, takich jak równość i jakość, co przekłada się na wysoką jakość kształcenia. Dlatego też warto bliżej przyjrzeć się, jak wygląda edukacja w Niemczech i jakie korzyści z niej wynikają dla uczniów.

Niemiecki system edukacji - podstawy

Struktura niemieckiego systemu edukacyjnego jest wyjątkowo złożona, co wynika z podziału administracyjnego kraju. Podobnie jak w Polsce, szkolna nauka jest obowiązkowa dla dzieci w wieku od 6. do 18. roku życia i w całości bezpłatna. W przeciwieństwie do Polski, Niemcy nie mają scentralizowanego systemu oświaty. Jako federacyjne państwo, Niemcy składają się z 16 odrębnych krajów związkowych, z których każdy ma swój własny system szkolnictwa i ministerstwo oświaty. Niemniej jednak, pomimo różnic między landami, podstawowe zasady edukacji są zachowane dla wszystkich uczniów.

Czy niemiecka edukacja jest obowiązkowa dla obcokrajowców?

W Niemczech każde dziecko, bez względu na kraj pochodzenia, ma obowiązek chodzenia do szkoły, jeśli przebywa w kraju na stałe lub tymczasowo. Ta polityka edukacyjna ma na celu zapewnienie każdemu dziecku równych szans na zdobycie wiedzy i umiejętności, które są niezbędne do osiągnięcia sukcesu w życiu. Dla obcokrajowców, którzy nie posługują się językiem niemieckim, dostępne są specjalne kursy językowe, które pomogą uczniom w dostosowaniu się do nowych warunków nauki. Rodzice mają również możliwość uczenia swojego dziecka w domu, jednak proces ten jest skomplikowany i wymaga spełnienia wielu wymagań. 

Etapy szkoły w Niemczech

Tak prezentują się etapy szkoły w Niemczech:

  • Przedszkole (Kindergarten),
  • Podstawówka (Grundschule),
  • Gimnazjum (Gymnasium), szkoła główna (Hauptschule), szkoła realna (Realschule) lub szkoła zbiorcza (Gesamtschule),
  • Studia Wyższe (Studium)

Przedszkole

Przedszkole w Niemczech nie jest obowiązkowe, jednak rodzice często decydują się na wysłanie swoich dzieci. Do przedszkola uczęszczają dzieci od 3. do 6. roku życia. Ze względu na dużą liczbę oczekujących, dziecko często zostaje wpisane na listę tuż po narodzinach! Przedszkole to miejsce, gdzie dzieci nie tylko zdobywają podstawowe umiejętności, ale także uczą się współpracy z rówieśnikami i poznają świat. W kontaktach z innymi dziećmi rozwijają swoje zdolności społeczne i emocjonalne, co ma bardzo pozytywny wpływ na ich rozwój. W przedszkolu dzieci uczą się poprzez zabawę, a nauczyciele stawiają nacisk na rozwijanie kreatywności i ciekawości świata. 

Szkoła Podstawowa

Szkoła podstawowa w Niemczech, zwana również Grundschule, jest pierwszym etapem szkolnictwa obligującym dzieci do nauki. Dzieci w wieku od 6 do 10 lat, czyli klasy od pierwszej do czwartej, uczęszczają do szkoły podstawowej, która trwa 4 lata. W szkole podstawowej dzieci uczą się podstawowych przedmiotów, takich jak matematyka, język niemiecki, nauki przyrodnicze i społeczne oraz religia lub etyka. W niektórych landach niemieckich, nauka drugiego języka obcego rozpoczyna się już w szkole podstawowej.

 

W szkole podstawowej ważna jest nie tylko nauka, ale także rozwijanie umiejętności społecznych i emocjonalnych. Dlatego też w szkołach podstawowych organizowane są różnorodne zajęcia pozalekcyjne, w tym zajęcia sportowe, muzyczne czy artystyczne. Zajęcia te mają na celu rozwijanie pasji i zainteresowań dzieci oraz integrowanie ich w grupie.

 

Warto zaznaczyć, że po ukończeniu szkoły podstawowej dzieci są kierowane na różne drogi edukacyjne, w zależności od ich osiągnięć i preferencji. Na podstawie ocen uczeń może zostać wysłany do szkoły głównej, realnej, lub ogólnokształcącej, które mają ogromne znaczenie w kontekście jego dalszej ścieżki edukacyjnej. 

Szkoły ponadpodstawowe

W Niemczech szkoła ponadpodstawowa to bardzo ważny etap edukacyjny. Uczniowie mają do wyboru kilka typów szkół, w zależności od swoich zainteresowań i umiejętności. Gymnasium, czyli gimnazjum jest jednym z najbardziej wymagających typów szkół ponadpodstawowych. Trwa 9 lat i skupia się głównie na językach obcych oraz matematyce, przygotowując uczniów do kontynuowania nauki na uczelniach wyższych. Gimnazjum kończy się egzaminem maturalnym (Arbitur).

 

Hauptschule, czyli szkoła główna, kierowana jest do uczniów, którzy w szkole podstawowej nie osiągali wysokich wyników. Trwa 5 lub 6 lat, a jej celem jest przygotowanie uczniów do edukacji zawodowej. Skupia się na kształceniu w zakresie rzemiosła oraz zdolności manualnych, a po jej ukończeniu absolwenci zdają egzamin Hauptschulabschluss, który umożliwia podjęcie nauki w szkole zawodowej. Po zdaniu egzaminu uczeń ma możliwość kontynuować naukę w szkole zawodowej, która trwa trzy lata i umożliwia zdobycie zawodu.

 

Realschule to szkoła realna, która jest odpowiednia dla uczniów, którzy chcą udać się na praktyki w różnych dziedzinach gospodarki, takich jak służby publiczne, rzemiosło, przemysł czy handel. Trwa ona od 5 do 6 lat i skupia się na nauce matematyki oraz języków obcych, przygotowując uczniów do nauki w szkole zawodowej. Po jej ukończeniu i zdaniu egzaminu Realschulabschluss, uczniowie mogą kontynuować naukę w szkole zadowowej Fachschule i podjąć studia wyższe.


Gesamtschule to rodzaj szkoły zbiorczej, który łączy w sobie różne typy szkół ponadpodstawowych. Uczniowie zdają egzaminy, a w zależności od ich wyników, mogą zdobyć wykształcenie odpowiadające poziomowi ukończenia gimnazjum, szkoły głównej lub realnej, połączonej ze średnią zawodową. Gesamtschule występuje jedynie w niektórych landach i cieszy się coraz większą popularnością.

Szkoły wyższe w Niemczech

W Niemczech istnieje wiele rodzajów szkół wyższych, w tym uniwersytety, techniczne uczelnie wyższe (Technische Hochschule) oraz szkoły wyższe w innych dziedzinach, takich jak sztuka czy nauki społeczne.

 

Studia na uniwersytecie trwają zwykle od 6 do 8 semestrów, w zależności od wybranej specjalizacji. Zajęcia obejmują zarówno wykłady, jak i seminaria, które skupiają się na pracy w mniejszych grupach. Studenci mają dużą swobodę w wyborze swojego programu studiów oraz kursów dodatkowych, które chcą ukończyć. Egzaminy zwykle są pisane na końcu każdego semestru.

 

Techniczne uczelnie wyższe oferują programy związane z inżynierią, naukami przyrodniczymi i matematyką. Programy te są bardziej zorientowane na praktyczne zastosowania, a studenci często pracują nad projektami badawczymi w ramach swoich zajęć. Techniczne uczelnie wyższe zwykle składają się z mniejszych grup, co umożliwia bardziej indywidualne podejście do nauczania.

 

W Niemczech, opłaty za studia mogą się różnić w zależności od kraju federalnego. Niektóre kraje, takie jak Hamburg czy Bayern, pobierają od studentów czesne w wysokości około 500 euro. Dodatkowo, studenci muszą zapłacić opłatę semestralną, która ma na celu pokrycie kosztów administracyjnych oraz semestralnego biletu na komunikację miejską. Zazwyczaj wynosi ona od 150 do 250 euro. Największe opłaty obowiązują na uczelniach prywatnych, gdzie koszt rocznej nauki może sięgnąć nawet 20 tysięcy euro, czyli ponad 90 tysięcy złotych. Dlatego też, jeśli rodzice chcą ułatwić swojemu dziecku powrót do Polski na studia, oferujemy bezpłatną edukację w języku polskim w Libratusie. Taka opcja pozwoli na utrzymanie więzi z polską kulturą i językiem, a także przygotuje dziecko do dalszej edukacji w Polsce. Kliknij tutaj, aby uzyskać więcej informacji!

 

Bibliografia:

https://policealna.gowork.pl/blog/jak-wyglada-system-szkolnictwa-w-niemczech/                        [dostęp: 16.05.2023]

https://silverhand.eu/system-edukacji-w-niemczech/ [dostęp: 16.05.2023]

 

 

Masz pytania?

Jeśli potrzebujesz więcej informacji na temat szkoły, skontaktuj się z nami