Słowacja to państwo graniczące z Polską. Jeśli mieszkasz w tym kraju na co dzień i chcesz zadbać o edukację swoich dzieci, warto wiedzieć, jak wygląda tutaj szkolnictwo. Wyjaśniamy, czym cechuje się system edukacji na Słowacji i czy różni się od tego w Polsce.
Jak wygląda edukacja na Słowacji?
Na Słowacji obowiązek szkolny trwa 10 lat. Rozpoczyna się od 6. roku życia i trwa do końca roku szkolnego, w którym uczeń kończy 16 lat. Kształcenie obowiązkowe jest bezpłatne.
Klasy na Słowacji są koedukacyjne i zazwyczaj składają się z uczniów w tym samym wieku. Na pierwszym etapie szkoły podstawowej jest jeden nauczyciel, który uczy wszystkich przedmiotów. Wyjątkiem mogą być nauczyciele języków obcych i religii. Z kolei na drugim etapie wszystkie lekcje są prowadzone przez nauczycieli przedmiotowych.
Skala ocen w szkołach podstawowych i średnich jest odwrotna do tej w Polsce – 1 oznacza ocenę najlepszą, natomiast 5 najgorszą. Na studiach wyższych obowiązuje pięciostopniowa skala ocen od A do E, gdzie A jest oceną bardzo dobrą, a E najsłabszą.
System edukacji na Słowacji – etapy
System edukacji na Słowacji składa się z kilku etapów:
- przedszkole (mateřská škola),
- szkoła podstawowa i średnia I stopnia (základná škola),
- szkoła średnia II stopnia,
- studia wyższe.
Przedszkole
Pierwszym etapem edukacji na Słowacji jest przedszkole, do którego można chodzić od 3. do 6. roku życia. Uczęszczanie do przedszkola jest obowiązkowe tylko dla tych dzieci, które ukończyły 5 lat do 31 sierpnia danego roku.
Szkoła podstawowa i średnia I stopnia
Ten etap edukacji trwa 9 lat – kształcenie podstawowe trwa 4 lata, a średnie – 5 lat. Jest to spójny proces odbywający się w jednej szkole. Po ukończeniu 4. klasy szkoły podstawowej istnieje możliwość przejścia ucznia do 8-letniego liceum ogólnokształcącego. W tym celu musi przystąpić on do egzaminów wstępnych i mieć dobre wyniki w nauce.
Szkoła średnia II stopnia
Na tym etapie uczniowie na Słowacji mogą wybrać szkoły o profilu ogólnym, zawodowym lub artystycznym. Szkolnictwo może zakończyć się uzyskaniem wykształcenia zasadniczego zawodowego (zakończonego egzaminem zawodowym), wykształcenia średniego (zakończonego egzaminem dojrzałości) lub wykształcenia średniego zawodowego/branżowego, które kończy się egzaminem dojrzałości i potwierdzeniem kwalifikacji w zawodzie.
Wśród szkół średnich II stopnia można wyróżnić:
- gimnazja (gymnáziá) – zapewniają ogólne wykształcenie średnie, nauka w nich może trwać 4, 5 lub 8 lat,
- średnie szkoły zawodowe (stredné odborné školy) – zapewniają wykształcenie na poziomie szkolnictwa średniego oraz policealnego i wyższego kształcenia zawodowego, edukacja trwa od 2 do 5 lat,
- konserwatoria (konzervatória) – zapewniają kształcenie na poziomie szkoły średniej I i II stopnia oraz artystyczne przygotowanie zawodowe,
- średnie szkoły sportowe (stredné športové školy) – kształcą uczniów uzdolnionych sportowo,
- szkoły sztuk użytkowych (školy umeleckého priemyslu) – zapewniają edukację artystyczną.
Studia wyższe
Na Słowacji szkolnictwo wyższe obejmuje uniwersytety (univerzity), szkoły wyższe (vysoké školy) i akademie artystyczne (akadémie). 3- lub 4-letnie studia I stopnia kończą się uzyskaniem tytułu licencjata. Następnie można kontynuować naukę na studiach II stopnia, po których zdobywa się tytuł magistra, inżyniera lub doktora. Z kolei studia III stopnia to 3- lub 4-letnie studia doktoranckie, po których otrzymuje się dyplom doktora filozofii lub doktora sztuk artystycznych.
Polska szkoła na Słowacji
Dla wielu polskich rodzin mieszkających na Słowacji ważne jest, by dzieci miały szansę zdobywać polską edukację. W tym kraju w niektórych miejscach można znaleźć polskie szkoły czy szkoły sobotnie, które w ramach nauczania uzupełniającego oferują naukę języka polskiego i przekazują rodzimą kulturę. Dziecko mimo wszystko ma obowiązek uczęszczania do szkoły słowackiej. Wygodną opcją są Polskie Szkoły Internetowe Libratus, gdzie nauka odbywa się online. Pozwala to na zdobywanie polskiej edukacji nawet na drugim końcu świata!
Jak wygląda nauka w Libratusie?
Nauka w Libratusie stanowi nauczanie uzupełniające dla szkoły na Słowacji. Nasi uczniowie formalnie zapisani są do placówki w Polsce. Otrzymują legitymację szkolną, a po zdaniu egzaminów również świadectwo państwowe. Ich nauka odbywa się jednak zdalnie za pośrednictwem platformy edukacyjnej, na której znajdują się materiały zgodne z podstawą programową realizowaną w Polsce.
Dzięki interaktywnym ćwiczeniom, kolorowym kartom pracy oraz nagraniom audio i wideo zdobywanie wiedzy jest niezwykle przyjemne. Dodatkowo uczniowie mogą brać udział w zajęciach online z polskimi nauczycielami oraz spotkaniach z rówieśnikami.
Ucząc się w Libratusie, dziecko poznaje polski system edukacji, dzięki czemu łatwiej mu będzie odnaleźć się w nim po powrocie do ojczyzny. Poza tym ma stały kontakt z językiem polskim oraz naszą rodzimą kulturą, co pozwala budować poczucie tożsamości. Chcesz, by Twoje dziecko zdobywało polską edukację z dowolnego miejsca na świecie? Weź udział w rekrutacji!
Bibliografia:
- Eurydice, Słowacja, <https://eurydice.org.pl/systemy-edukacji-w-europie/slowacja> [dostęp: 05.03.2024]
- Dzieci za granicą, Przewodnik prawny dla polskiej rodziny za granicą – Słowacja, <https://dziecizagranica.gov.pl/slowacja/> [dostęp: 05.03.2024]
