System edukacji w Szwecji różni się od tego w Polsce pod wieloma względami. W szwedzkich szkołach panuje swobodna atmosfera. Uczniowie nie mają prac domowych, a w początkowych latach nauki nie otrzymują także ocen. Dowiedz się więcej o tym, jak wygląda edukacja w Szwecji!
Jak wygląda edukacja w Szwecji?
Obowiązek szkolny w Szwecji obejmuje dzieci od 7. do 16. roku życia, ale na życzenie rodziców dziecko może zacząć edukację wcześniej – w wieku 6 lat. Niezależnie od tego, w jakim wieku uczeń rozpoczął naukę, obowiązek chodzenia do szkoły podstawowej trwa 9 lat. Obowiązek ten dotyczy także obcokrajowców mieszkających na co dzień za granicą.
W Szwecji występują zarówno szkoły państwowe, jak i prywatne. Co ciekawe, oba typy szkół są dla uczniów bezpłatne. System edukacji w Szwecji zakłada bowiem, że każde dziecko powinno mieć zapewniony dostęp do edukacji, niezależnie od statusu społecznego czy majątkowego. Szkoły prywatne mogą jednak ustalać swoje zasady przyjmowania uczniów. Często mają też określony profil, np. artystyczny.
Atmosfera w szwedzkich szkołach jest swobodna. Uczniowie często zwracają się do nauczycieli na “Ty” i mają z nimi luźne relacje. Skrócony dystans sprawia, że dzieci nie czują presji. Poza tym uczniowie nie mają prac domowych. Muszą samodzielnie przygotowywać się do zajęć i sprawdzianów, co wymaga od nich większej samodzielności.
System edukacji w Szwecji – etapy
System edukacji w Szwecji obejmuje następujące etapy kształcenia:
- przedszkole (förskoleklass),
- szkoła podstawowa (grundskola),
- szkoła średnia (gymnasieskola),
- szkolnictwo wyższe.
Przedszkole
Przedszkole w Szwecji nie jest obowiązkowym etapem edukacji. Przedszkola dla dzieci od 3. roku życia są bezpłatne, natomiast młodsze maluchy mogą być zapisane do placówek płatnych. Obowiązkowym etapem jest jednak ostatni rok – 6-letnie dzieci muszą uczęszczać do klas przedszkolnych (förskoleklass).
Szkoła podstawowa
Szkoła podstawowa w Szwecji jest obowiązkowa i obejmuje 9 klas, które dzielą się na 3 etapy:
- wczesnoszkolny (klasy 1-3),
- średni (klasy 4-6),
- wyższy (klasy 7-9).
Nauka w szkole podstawowej jest bezpłatna. Uczniowie mają też zapewnione darmowe materiały do nauki, posiłki i transport do szkoły. Nie muszą również płacić za wycieczki czy wyjścia, np. do kina.
Oceny w formie stopni pojawiają się dopiero w szóstej klasie. Występują w trzystopniowej skali składającej się z liter od A (najwyższa) przez E (najniższa zaliczająca) do F (niezaliczająca). Nawet jeśli uczeń ma ocenę F z kilku przedmiotów, i tak zwykle zalicza rok. W szwedzkich szkołach powtarzanie klasy należy do ostateczności. Na koniec szkoły podstawowej uczniowie dostają świadectwo ukończenia szkoły, które uprawnia do kontynuowania nauki.
Szkoła średnia
Szwedzki system edukacji zakłada, że nauka w szkole średniej nie jest już obowiązkowa. Mimo to młodzież zazwyczaj kontynuuję naukę. Uczniowie mogą wybrać, czy chcą przygotowywać się do dalszego kształcenia w szkole wyższej czy wolą ukierunkować się na zdobycie zawodu. Do wyboru mają 18 programów nauczania, a każdy z nich trwa 3 lata. Wśród kierunków dla osób planujących podjąć studia znajdują się m.in. ekonomiczny, humanistyczny, przyrodniczy. Z kolei kierunki zawodowe to np. hotel i turystyka, transport i pojazdy czy leczenie i opieka zdrowotna.
Uczniowie, którzy zdecydowali się na program zawodowy, nadal mają prawo do dalszego kształcenia na studiach wyższych. W takiej sytuacji muszą ukończyć konkretne kursy.
Szkolnictwo wyższe
Studia w Szwecji są bezpłatne dla obywateli Unii Europejskiej. Studenci mają do wyboru następujące typy uczelni:
- uniwersytety,
- kolegia uniwersyteckie,
- kolegia uniwersyteckie sztuk pięknych i stosowanych,
- inne niezależne instytucje szkolnictwa wyższego.
Edukacja w Szwecji na poziomie wyższym prowadzi do uzyskania stopnia naukowego. Obowiązuje trójstopniowa struktura, na którą składa się licencjat, magister i doktorat. Do oceny efektów kształcenia w ramach kursu lub programu studiów wykorzystuje się punkty ECTS.
Polska edukacja w Szwecji
Rodziny, które przeprowadziły się z Polski do Szwecji, często zastanawiają się nad tym, czy w Szwecji są polskie szkoły, dzięki którym dzieci będą mogły zdobywać polską edukację. W Szwecji są takie placówki, jednak nie ma ich wiele. Trzeba podkreślić, że dziecko i tak musi chodzić do szkoły w Szwecji, a nauka w polskiej szkole jest jedynie dodatkową formą edukacji.
Dzieci mogą jednak zdobywać polską edukację bez wychodzenia z domu. Dzięki Polskim Szkołom Internetowym Libratus dziecko może uczyć się przedmiotów zgodnych z polską podstawą programową z dowolnego miejsca na świecie!
Jak wygląda nauka w Polskich Szkołach Internetowych Libratus?
Jeśli mieszkasz w Szwecji, Twoje dziecko musi chodzić do szwedzkiej szkoły. Może jednak dodatkowo uczyć się w Polskich Szkołach Internetowych Libratus, które stanowią uzupełnienie edukacji i dają szansę na naukę w dwóch szkołach jednocześnie.
Uczniowie Libratusa otrzymują dostęp do platformy edukacyjnej, na której znajdują się lekcje z interaktywnymi ćwiczeniami. Na platformie odbywają się także cykliczne zajęcia online z polskimi nauczycielami. Dziecko jest formalnie zapisane do szkoły w polsce, dlatego dostaje legitymację szkolną, a po zdaniu egzaminów może również otrzymać świadectwo państwowe.
Dzięki nauce w Libratusie Twoje dziecko będzie miało dostęp do wiedzy, jaką zdobywają uczniowie w Polsce. Ułatwi mu to odnalezienie się w polskim systemie edukacji, jeżeli zdecydujecie się na powrót do kraju. W ten sposób zapewnisz też dziecku stały kontakt z językiem polskim. Co więcej, nauka w Libratusie jest bezpłatna!
Bibliografia:
- Mester, System edukacji w Szwecji – co warto wiedzieć?, <https://mester.pl/system-edukacji-w-szwecji-co-warto-wiedziec/> [dostęp: 31.01.2024]
- Gowork, 2021. Jak wygląda system szkolnictwa w Szwecji?, <https://policealna.gowork.pl/blog/jak-wyglada-system-szkolnictwa-w-szwecji-etapy-ocenianie/> [dostęp: 31.01.2024]
